Anne Enright: Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach, 2015-2018
Ag fáiltiú Déardaoin, an 29 Eanáir 2015, d'fhógair an Taoiseach Enda Kenny, TD, gurb í
Anne Enright
an chéad Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach. Bhronn an Chomhairle Ealaíon an gradam uirthi agus cuirfidh sí tús lena téarma trí bliana an mhí seo. Roghnaíodh an Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach tar éis glaoch fairsing ar ainmniúcháin i rith an tsamhraidh agus dianphróiseas roghnaithe, a chríochnaigh le hobair painéil roghnaithe idirnáisiúnta faoi chathaoirleacht an fhile Paul Muldoon.
Beidh Anne Enright páirteach in dhá imeacht phoiblí mar Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach nua sna laethanta tar éis an fhógra ar an 29 Eanáir. Beidh buaicphointí ón dá imeacht seo ar fáil ar shuíomh gréasáin na Comhairle Ealaíon sna seachtainí amach romhainn.
Beifear ag súil go leanfaidh an Laureate lena cuid oibre mar ealaíontóir cruthaitheach. Anuas air sin, i rith a téarma, caithfidh Anne Enright seimeastar amháin ag an gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath agus seimeastar amháin ag Ollscoil Nua-Eabhrac. Agus í ina cónaitheacht ag na hollscoileanna, múinfidh sí scríbhneoireacht chruthaitheach agus oibreoidh sí go díreach le mic léinn agus leis an bhfoireann. Tabharfaidh an Laureate léacht bhliantúil chomh maith, a sheachadfar go forleathan, trí chraoladh nó trí fhoilsiú, nó an dá cheann. Chomh maith leis sin, beidh an Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach páirteach i roinnt mórimeachtaí poiblí gach bliain, agus é mar phríomhchuspóir aici níos mó rannpháirtíochta le litríocht na hÉireann a chur chun cinn agus a spreagadh.
Ba cheart do na daoine nó na heagraíochtaí sin ar mian leo cuireadh a thabhairt don Laureate chun páirt a ghlacadh in imeacht teagmháil a dhéanamh le Jen Coppinger, Bainisteoir Tionscadail don Laureate i gcomhair Ficsean Éireannach, ar
laureate.irishfiction@artscouncil.ie. Mar a luadh thuas, beimid ag tacú leis an Laureate agus í i mbun coimeádaíochta ar a clár poiblí agus beidh sé bunaithe ar thosaíochtaí an Laureate.
Beathaisnéis
Rugadh Anne Enright i mBaile Átha Cliath i 1962. Rinne sí staidéar ar an mBéarla agus Fealsúnacht i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath, agus chuaigh sí ar aghaidh chuig MA i Scríbhneoireacht Chruthaitheach ag Ollscoil East Anglia. Bhí sí ina léiritheoir teilifíse le RTÉ. Tá sí ina scríbhneoir lánaimseartha ó 1991, agus chónaigh sí ar feadh a saoil scríbhneoireachta ar fad in Éirinn.
Chonacthas a gearrscéalta i roinnt irisí lena n-áirítear The New Yorker, Granta agus The Paris Review, agus bhuaigh sí Gradam Scríbhneoireachta Éireannaí Davy Byrnes in 2004 as a scéal 'Honey'. Bhuaigh a céad bhailiúchán, The Portable Virgin, Gradam Rooney le haghaidh Litríocht na hÉireann i 1991. Foilsíodh a dara bailiúchán, Taking Pictures, in 2008 agus foilsíodh a gearrscéalta bailithe sa bhliain chéanna faoin teideal Yesterday's Weather. Tá leabhar aistí foilsithe aici chomh maith, Making Babies: Stumbling into Motherhood (2004), maidir le bheith ina máthair.
Is iad na húrscéalta atá scríofa aici The Wig My Father Wore (1995), a bhí ar an ngearrliosta do Ghradam Liteartha na hÉireann The Irish Times/Aer Lingus; What Are You Like?, a bhuaigh Gradam Encore 2001 agus a bhí ar an ngearrliosta don Whitbread Novel Award 2000; The Pleasure of Eliza Lynch (2002); agus The Gathering (2007) maidir le teacht le chéile teaghlaigh Éireannaigh i gcomhair shochraid a dearthár dhochomhairligh. Bhuaigh The Gathering an Man Booker Prize d'Fhicsean agus Gradam Úrscéal Éireannach na Bliana 2007. Bhuaigh The Forgotten Waltz (2011) an Andrew Carnegie Medal as Sármhaitheas i bhFicsean. Foilseofar a húrscéal nua, The Green Road, i mí na Bealtaine 2015.